ΑΡΧΕΙΟ ΡΑΛΛΟΥΣ ΜΑΝΟΥ

Στη μελέτη αυτού του σπουδαίου κεφαλαίου της ιστορίας των ελληνικών τεχνών στον 20ο αιώνα αναφαίρετο εργαλείο θα είναι ο τόμος αυτός, που στηρίζεται στους 192 φακέλους του αρχείου της Ραλλούς Μάνου, που τεκμηριώνουν την καλλιτεχνική δράση της, περιέχουν τη συνολική αλληλογραφία της και μια πληθώρα φωτογραφιών από παραστάσεις. Αλλά, κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω και κάτι άλλο: ο τόμος αυτός φιλοτεχνήθηκε με τη νοικοκυρεμένη φροντίδα της συναδέλφου Χ. Σταματοπούλου - Βασιλάκου και επτά φοιτητριών, σήμερα πτυχιούχων του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, δεν είναι μόνο ένα μνημείο υπομονετικής φιλοπονίας και σεβασμού προς την καλλιτεχνική κληρονομιά του τόπου εκ μέρους των σημερινών ερευνητών, δεν είναι μόνο ένας άθλος της έρευνας και ένα κομψοτέχνημα του εκδοτικού οίκου, όχι μόνο μια πράξη πνευματικής αντίστασης σε μια εποχή χωρίς μνήμη και ηθική αναγνώριση οφειλών, αλλά και μια γενναία κατάθεση στη γνώση των καλλιτεχνικών επιτευγμάτων του πρόσφατου παρελθόντος, που ήδη τείνει να ξεχαστεί, μια συμβολή στη χαρτογράφηση της πολιτισμικής αυτογνωσίας με την τεκμηριωμένη και στοργική σκιαγράφηση μιας προσωπικότητας - πρότυπο για κάθε καλλιτέχνη στο δύσκολο δρόμο της αυτοπραγμάτωσης, όταν στην αγωνιώδη αναζήτηση των θησαυρών του Εαυτού προστίθεται η άστοργη στάση της πολιτείας και η διακριτική περιφρόνηση των αρχών. (από τον πρόλογο του Βάλτερ Πούχνερ)