ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ Α, Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ

Το "Γράμμα Α" περιέχει μια επιλογή από κείμενα ομιλιών των τελευταίων είκοσι χρόνων. Δεν απευθύνεται σε "ειδικούς" γιατί δεν εννοώ την ψυχοθεραπεία ως επιστημονική μέθοδο. Η θεραπεία, όπως την εννοώ, δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από μια συνάντηση. Ο θεραπευτής θεραπεύει, δηλαδή, σύμφωνα με την αρχαία χρήση της λέξης, υπηρετεί αυτήν τούτη την συνάντηση, ώστε ίσως να γίνει κάποτε μεστή κι ανοιχτή, λιτή και εγκάρδια, δεσμευτική και ελεύθερη. Προσφέρεται, την προετοιμάζει, την φροντίζει σαν χέρι απλωμένο μέσα σ' έναν δαίδαλο άγνοιας και παρανοήσεων όπου κυριαρχούν η αποξένωση, το κλείσιμο, η φυγή. Η θεραπευτική συνάντηση πραγματώνεται όταν οι ενεχόμενοι, ο ένας καθοδηγώντας κι ο άλλος μαθαίνοντας (μαθαίνοντας ν' ανοίγει την καρδιά του), φθάνουν να συνομιλήσουν πραγματικά: να μιλήσει ο ένας στον άλλο, ν' ακούσει ο ένας από τον άλλο. Αυτό από μόνο του μπορεί ν' αλλάξει μια ολόκληρη ζωή. Τα θέματα του βιβλίου αντλούνται από τον κόσμο της θεραπευτικής συνάντησης, που τελικά δεν είναι άλλος από τον κόσμο μας. Και καθώς ο μπαχτσές έχει απ' όλα, αντιστοίχως ποικιλόμορφα είναι τα θέματα. Και αντιστοίχως πολυδιάστατη είναι η προσέγγιση: δοκιμιακή και λογοτεχνική, φιλοσοφική και ποιητική, κλινική και αυτοβιογραφική. Όμως ο κόσμος, σε αντίθεση με τον μπαχτσέ, δεν έχει ούτε φράχτη τριγύρω ούτε πηγάδι στη μέση. Έτσι και το βιβλίο δεν έχει αρχή και τέλος, δεν έχει μία και μοναδική κεντρική ιδέα. Μοιάζει περισσότερο με το ίχνος που ένα πέρασμα άφησε πάνω στο χώμα. (Κ. Γ.)