ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΙΠΠΑΡΧΟΥ: «ΤΩΝ ΑΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΕΥΔΟΞΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΞΗΓΗΣΕΩΣ»

Με χαρά και συγκίνηση δέχθηκα να προλογίσω την παρούσα πρώτη έκδοση στην Ελλάδα "Των Αράτου και Ευδόξου φαινομένων εξηγήσεως βιβλία γ'", του μόνου σωζόμενου έργου του Ιππάρχου, με μετάφραση και σχόλια του μαθηματικού Ευαγγέλου Σπανδάγου, στη σειρά των απάντων των αρχαίων Ελλήνων μαθηματικών και αστρονόμων του εκδοτικού οίκου του "Αίθρα". Διότι δεν αρκεί να δίνουμε το όνομα ενός σπουδαίου επιστήμονος σε εταιρείες και περιοδικά προς τιμήν του, πρέπει να μελετούμε και το έργο του. Δεσπόζουσα μορφή της αρχαίας ελληνικής αστρονομίας ο Ίππαρχος ο Βιθυνεύς αποκαλείται συνήθως "πατέρας της αστρονομίας" λόγω της μεγάλης συμβολής του στην εξέλιξή της. Δεινός παρατηρητής, αλλά και θεωρητικός μαθηματικός - αστρονόμος, ο Ίππαρχος είναι κυρίως γνωστός ως ο εισηγητής της τριγωνομετρίας, της στερεογραφικής προβολής και της αναγνωρίσεως του φαινομένου της μεταπτώσεως των ισημεριών, της μεγαλύτερης ανακαλύψεώς του. Η σημασία της συμβολής του Ιππάρχου γίνεται αμέσως φανερή, αν προσπαθήσουμε να σημειώσουμε επάνω σε ένα επίπεδο -ένα χαρτί- τα άστρα-σημεία της ουρανίου σφαίρας κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να αναγνωρίζουμε τα σχήματα των αστερισμών. Τη μαρτυρία, ότι τις μαθηματικές αρχές που διέπουν τη μέθοδο "απλώσεως επιφανείας σφαίρας επί επιπέδου", την οποία σήμερα ονομάζουμε στερεογραφική προβολή, διατύπωσε ο Ίππαρχος, ευρίσκουμε σε μια επιστολή του Συνεσίου επισκόπου Κυρήνης. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)