ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται τα σιδηροδρομικά συστήματα μεταφορών, δηλαδή τα χερσαία μαζικά μέσα που κινούνται σε δικό τους διάδρομο κυκλοφορίας χρησιμοποιώντας ως οδό μεταφοράς τη σιδηροδρομική γραμμή ήτοι δύο παράλληλες σιδηροτροχιές που εδράζονται σε ειδικά διαμορφωμένη υποδομή. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν ο υπεραστικός σιδηρόδρομος συμβατικών και υψηλών ταχυτήτων, ο προαστιακός σιδηρόδρομος και οι παραλλαγές του (περιαστικός, περιφερειακός), ο αστικός σιδηρόδρομος (μετρό, τραμ, ελαφρύ μετρό) και ο σιδηρόδρομος μεγάλων κατά μήκος κλίσεων (οδοντωτός και καλωδιοκίνητος) που προορίζεται να συνδέσει κοντινές περιοχές με μεγάλη υψομετρική διαφορά. Ο σιδηρόδρομος ως σύστημα μεταφορών αποτελείται από τρείς συνιστώσες: - τη σιδηροδρομική υποδομή, - το τροχαίο υλικό και - την εκμετάλλευση οι οποίες ανήκουν σε τρία διαφορετικά επιστημονικά πεδία. Για να επιλυθούν προβλήματα σχεδιασμού, κατασκευής και λειτουργίας ενός σιδηροδρομικού συστήματος εμπλέκονται αναγκαστικά πολλές ειδικότητες επιστημόνων (πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, ηλεκτρολόγοι/μηχανολόγοι, οικονομολόγοι κλπ) με αποτέλεσμα να μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι η σιδηροδρομική επιστήμη, για να καλύψει όλο το μεγάλο εύρος της, πρέπει να ανατρέξει σε πολλές άλλες επιστήμες. Η ανάγκη αυτή ήταν ιδιαίτερα επιτακτική μέχρι τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια καθώς οι σιδηροδρομικοί οργανισμοί είχαν οι ίδιοι τον έλεγχο και τη διαχείριση και των τριών συνιστωσών του συστήματος. Σιδηροδρομική υποδομή, τροχαίο υλικό και εκμετάλλευση αποτελούσαν συνήθως τρεις διαφορετικές οργανωτικές μονάδες μέσα στον ίδιο τον οργανισμό, οι οποίες όμως έπρεπε να συνεργάζονται σε συνεχή βάση και αρμονικά τόσο σε επίπεδο λειτουργίας του συστήματος όσο και σε επίπεδο στρατηγικών επιλογών και πολιτικής επενδύσεων. Το καθεστώς αυτό ήταν που διαφοροποιούσε ουσιαστικά τη διαχείριση ενός σιδηροδρομικού συστήματος από αυτή ενός οδικού, θαλάσσιου ή αεροπορικού. Το μεγάλο εύρος της σιδηροδρομικής επιστήμης, οι π