ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Το Ποινικό Δίκαιο είναι μέρος του Δικαίου γενικά. Ως μέρος όμως ευρύτερου συνόλου πρέπει να έχει αναγκαστικά, σύμφωνα με τη λογική, όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του. Ο ορισμός συνεπώς του Ποινικού Δικαίου έχει τη λογική του αφετηρία στον καθορισμό της έννοιας του Δικαίου γενικά. Δίκαιο είναι, σύμφωνα με τον καθιερωμένο θετικιστικό ορισμό του, το σύνολο των κανόνων, που καθορίζονται ή αναγνωρίζονται από την Πολιτεία και ρυθμίζουν, κυρίως εξαναγκαστικά, με τη συνδρομή δηλαδή της κρατικής δύναμης, τη λειτουργία της κοινωνικής ζωής. Ο θετικιστικός όμως αυτός ορισμός είναι ατελής, γιατί δεν συσχετίζει τους κανόνες του Δικαίου με το σκοπό, που από τη φύση τους πρέπει να επιδιώκουν, δεν τους συνδέει δηλαδή με την αξία της Δικαιοσύνης. Γιατί το Δίκαιο είναι εκείνη η μορφή της πραγματικότητας που έχει ως πρωταρχικό περιεχόμενο την αδιάκοπη προσπάθεια για την πραγμάτωση Δικαιοσύνης. Γι' αυτό το λόγο ο θετικιστικός ορισμός του Δικαίου είναι ευρύτερος απ' ό,τι πρέπει και καλύπτει και εκείνους τους κανόνες που επιβάλλονται σε μια κοινωνία από σφετεριστές της εξουσίας για να δεσμεύσουν μόνο τους άλλους και όχι και τους ίδιους. Καλύπτει δηλαδή ο ορισμός αυτός και χαρακτηρίζει σαν «Δίκαιο» και τους κανόνες εκείνους που δεν είναι τίποτε άλλο παρά αυθαίρετες προσταγές του ισχυρού και που γι' αυτό δεν μπορεί να είναι Δίκαιο. Γιατί το Δίκαιο και η αυθαιρεσία είναι λογικά δύο αντίθετες έννοιες και το απλούστερο και βασικότερο κριτήριο για τη διάκρισή τους συνίσταται ακριβώς σ' αυτό: Οι προσταγές της αυθαιρεσίας δεσμεύουν μόνο τους άλλους, όσους υπάγονται στην εξουσία της και όχι και το φορέα της, ενώ οι κανόνες του Δικαίου αποτελούν μια αντικειμενική τάξη που δεσμεύει με τον ίδιο τρόπο και τον ίδιο βαθμό όλα τα μέλη μιας κοινωνίας αδιάκριτα.