ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΤΑΞΗ

Το βιβλίο με τίτλο Παγκόσμια Τάξη αποτελεί το απόσταγμα των σκέψεων του Κίσιντζερ γύρω από την ιστορία, τη στρατηγική και την πολιτική διαχείριση των κρατών. Είναι σαν ο συγγραφέας να παρατηρεί τον πλανήτη μας από κάπου ψηλά, καταγράφοντας τις τιτάνιες μετακινήσεις των τεκτονικών πλακών της ιστορίας και τα κίνητρα των εθνών, ερμηνεύοντας τη στάση που τήρησαν κράτη και αυτοκρατορίες απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο από τη διαμόρφωση της Ευρώπης μέχρι την εποχή μας. Ο Κίσιντζερ εντοπίζει τέσσερις βασικές εκδοχές της «παγκόσμιας τάξης» στην ιστορία: την ευρωπαϊκή, την ισλαμική, την κινεζική και την αμερικανική. Από το τέλος της αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου, και ιδίως μετά την Ειρήνη της Βεστφαλίας το 1648, οι Ευρωπαίοι επιδίωξαν με κάθε τρόπο την επίτευξη μιας ισορροπίας στις διεθνείς σχέσεις, αρχικά εντός των ορίων της δικής τους ηπείρου και αργότερα σε παγκόσμια κλίμακα. Τα ισλαμικά κράτη εστίασαν την προσοχή τους στην επέκτασή τους σε περιοχές κατοικούμενες από απίστους, μια στάση την οποία εκφράζει χαρακτηριστικά στην εποχή μας το Ιράν υπό την ηγεσία των αγιατολάδων. Για περισσότερα από δύο χιλιάδες χρόνια οι Κινέζοι θεωρούσαν πως «τα πάντα υπό τον Ουρανό» οφείλουν να αποτίουν φόρο τιμής στον Κινέζο αυτοκράτορα. Η δε Αμερική βλέπει τον εαυτό της ως μια «πόλη πάνω στο λόφο», ένα φάρο για τον υπόλοιπο πλανήτη, με τις αξίες της να έχουν πανανθρώπινη εφαρμογή. Πώς έχουν εξελιχτεί αυτές οι τάσεις και με ποιον τρόπο έχουν διαμορφώσει την ιστορία των αντίστοιχων εθνών και περιοχών, αλλά και του υπόλοιπου πλανήτη; Τι συνέβη όταν οι απόψεις αυτές ήρθαν σε επαφή η μια με την άλλη; Πώς έχουν εξασφαλίσει μια ισορροπία μεταξύ νομιμότητας και ισχύος στις διάφορες εποχές; Και τι θέση έχει καθεμία από τις θεωρήσεις αυτές στην εποχή μας; Με ποιον τρόπο διαμορφώνουν τις σχέσεις μεταξύ των κρατών σήμερα;