Ό,ΤΙ ΑΠΕΜΕΙΝΕ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΡΕΜΠΡΑΝΤ ΠΟΥ ΣΧΙΣΤΗΚΕ ΣΕ ΜΙΚΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΤΕΤΡΑΓΩΝΑΚΙΑ...

Το κείμενο "Ό,τι απέμεινε από έναν Ρέμπραντ που σχίστηκε σε μικρά πολύ κανονικά τετραγωνάκια και πετάχτηκε στο αποχωρητήριο" δημοσιεύτηκε πρώτη φόρα στο γαλλικό περιοδικό Tel Quel το 1967. Ο τίτλος πρέπει να εκληφθεί κυριολεκτικά: το 1964, ο Ζαν Ζενέ, μετά την αυτοκτονία του συντρόφου του, κατέστρεψε τα χειρόγραφα πάνω στα όποια δούλευε, ένα εκ των οποίων αφορούσε τον Ρέμπραντ. Ωστόσο, λίγο πριν, είχε εμπιστευθεί δύο αποσπάσματα του σε έναν μεταφραστή, κι έτσι αυτά σώθηκαν από την καταστροφή. Για το περιοδικό Tel Quel ο Ζενέ έβαλε τα κείμενα αντικριστά σε δύο στήλες, μετατρέπον-τας το ένα σε σχόλιο του άλλου. Πρόκειται για μια ριζοσπαστική φόρμα που εξυπονοεί πως κάθε λόγος είναι διττός. Το πρώτο απόσπασμα αναφέρεται σε ένα θεμελιώδες περιστατικό της ζωής του: «Μια μέρα, σ' ένα βαγόνι, κοιτώντας τον ταξιδιώτη που καθόταν απέναντί μου, είχα την έκλαμψη ότι κάθε άνθρωπος αξίζει όσο κάθε άλλος». Αυτή η βαθιά ανθρώπινη εμπειρία πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα του δεύτερου αποσπάσματος, όπου ο Ζενέ μιλάει για τη γοητεία που του ασκεί η ζωγραφική του Ρέμπραντ.