ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΣ ΖΩΗΣ

Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τον ναρκισσισμό στο πλαίσιο της ψυχαναλυτικής θεωρίας αιτιολογεί την έκδοση αυτής της συλλογής άρθρων, που όλα στρέφονται γύρω από το συγκεκριμένο ερώτημα, ένα από τα πλέον αινιγματικά της ψυχανάλυσης. Ο Φρόυντ, μετά την παρουσίαση του ναρκισσισμού, το 1914, επρόκειτο να χάσει τον ενδιαφέρον του γι' αυτή την έννοια, την οποία είχε αναπτύξει ιδιοφυώς, όταν ξαφνικά προχώρησε σε θεωρητικές αναθεωρήσεις που έλαβαν χώρα γύρω στο 1920, οι οποίες θα οδηγήσουν πρωτίστως στην τελευταία θεωρία των ενορμήσεων (αντίθεση μεταξύ ενορμήσεων ζωής και ενορμήσεων θανάτου), στη νέα σύλληψη του ψυχικού οργάνου (Αυτό-Εγώ-Υπερεγώ), στη νέα σύλληψή του για το άγχος κ.λπ. Μετά από μια περίοδο λήθης, η τιμή αυτής της έννοιας χωρίς κληρονόμους αποκαταστάθηκε, στη Γαλλία, εδώ και αρκετά χρόνια, τη στιγμή που η Αμερική έδειξε πρόσφατα να ανακαλύπτει εκ νέου την ύπαρξή της. Ο Αντρέ Γκρην, που δεν σταμάτησε ποτέ να ενδιαφέρεται γι' αυτό το πρόβλημα, είναι ωστόσο ένας από τους ελάχιστους συγγραφείς -αν όχι ο μόνος- που επιχείρησε να συναρθρώσει τη θεωρία του ναρκισσισμού με εκείνη της τελευταίας θεωρίας των ενορμήσεων. Ενώ από τον ναρκισσισμό εξετάζονται γενικά μόνο οι θετικές όψεις, μέσω των οποίων τον συνδέουμε με τις σεξουαλικές ενορμήσεις της ζωής, δείχνει την ανάγκη να υποστηριχθεί η ύπαρξη ενός ναρκισσισμού θανάτου, τον οποίο ονομάζει αρνητικό ναρκισσισμό. Σε αντίθεση με τον πρώτο, που στοχεύει στην επίτευξη της ενότητας του Εγώ, ο δεύτερος τείνει στην κατάργησή της, προσβλέποντας στο μηδέν.