ΜΥΘΟΙ ΤΟΥ ΑΙΣΩΠΟΥ ΜΕ ΓΛΩΣΣΑΡΙ

Ήταν μικρό και χνουδωτό – κουτάβι πόσο μοιάζει! Και τ’ ορφανό λυκόπουλο βοσκός στη στάνη μπάζει, να τ’ αναθρέψει σαν σκυλί με τ’ άλλα του παρέα. Και ζήσανε χρόνια μαζί· ώσπου μια μέρα ωραία, δουλειά τυχαίνει του βοσκού, κατά την πόλη πάει κι αφήνει το κοπάδι του ο λύκος να φυλάει… Λίγες ερωτήσεις και άλλες τόσες απαντήσεις σχετικά με τον Αίσωπο και το βιβλίο αυτό Οι μύθοι του βιβλίου είναι μεταφρασμένοι από τα αρχαία ελληνικά; Οι μύθοι της έκδοσής μας δεν είναι μεταφράσεις. Είναι πρωτότυπη απόδοση πολλών από τους μύθους που αποδίδονται στον Αίσωπο. «Αποδίδονται στον Αίσωπο»; Δεν είμαστε σίγουροι ότι τους έγραψε εκείνος; Η αλήθεια είναι ότι ο Αίσωπος –αν κάποτε υπήρξε– δεν έγραψε τίποτε. Δηλαδή, ο Αίσωπος ίσως είναι ένα φανταστικό πρόσωπο; Ίσως είναι και ο ίδιος απλώς ένας μύθος; Κατά πάσα πιθανότητα, ο Αίσωπος ήταν υπαρκτό πρόσωπο και έζησε κατά τον 6ο αι. π.Χ. – ένας πανέξυπνος πρώην σκλάβος από τη Θράκη, χαρισματικός δημιουργός και αφηγητής σύντομων, λιτών, συχνά ευτράπελων και διδακτικών ιστοριών. Ωστόσο, δεν επινόησε εκείνος το είδος αφήγησης που τον έκανε διάσημο ανά τους αιώνες. Ο «αισωπικός» μύθος υπήρχε τουλάχιστον μία χιλιετία νωρίτερα και έλκει την καταγωγή του από την αρχαία Μεσοποταμία. Σε ελληνικό κείμενο τον πρωτοσυναντάμε ήδη τον 8ο αι. π.Χ., δηλαδή δύο αιώνες πριν από την εμφάνιση του ιστορικού Αισώπου. Ποιοι είναι, τότε, οι πρωτότυποι μύθοι του Αισώπου; Στην πραγματικότητα, γνωρίζουμε ελάχιστους μύθους που ίσως τους αφηγήθηκε ο ίδιος ο Αίσωπος. «Πρωτότυπα» των μύθων του Αισώπου δεν υπάρχουν. Επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά την εποχή που υποθέτουμε ότι έζησε ο Αίσωπος δημιουργούνταν διαρκώς, προφορικά ή γραπτά, νέοι μύθοι κατά το αισωπικό πρότυπο και συγχρόνως μεταφράζονταν ή ξαναγράφονταν οι παλαιότεροι. Αυτό ξεκίνησε στη λεκάνη της Μεσογείου, αλλά σταδιακά επεκτάθηκε σχεδόν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης και, συνεπώς, συμμετείχαν πάρα πολλές ανθρώπινες γλώσσες. Οι ιστορίες, λοιπόν, που αποδίδουμε στον Αίσωπο έχουν οπωσδήποτε όχι