ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (6Η ΕΚΔΟΣΗ)

Βιοχημεία είναι η χημεία της ζωής. Για να καταλάβουμε, επομένως, το αντικείμενο της βιοχημείας θα πρέπει να ορίσουμε τη ζωή. Και εδώ αρχίζουν οι δυσκολίες! Η ζωή έχει οριστεί από τους αρχαίους 'Ελληνες μέχρι σήμερα κατά διάφορους τρόπους. 'Ετσι, υπάρχουν ορισμοί που είναι πολύ απλουστευτικοί, όπως λ.χ. ζωή είναι η περίοδος μεταξύ γέννησης και θανάτου (Cairns-Smith), ζωή είναι η αναπαραγωγή με διόρθωση λαθών (Barrow και Tipler2), ζωή είναι ένα σύνολο που προκαθορίζεται από τα μέρη του (Coleridge, βλ.1). Υπάρχουν και σύνθετοι ορισμοί (που βέβαια είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα) όπως -ζωή είναι η ικανότητα ενός συστήματος, να συντηρεί τον εαυτό του σε μια κατάσταση μακριά από ισορροπία, να αναπτύσσεται και να πολλαπλασιάζεται, με τη βοήθεια συνεχούς ροής ενέργειας και ύλης που παρέχει το περιβάλλον (De Duve). Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι ένα πράγμα έχει ζωή όταν μπορεί να θρέψει τον εαυτό του, να αναπτυχθεί και να αποσυντεθεί. Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου προτιμά τον ορισμό του μεγάλου Γερμανού φυσικοχημικού Manfred Eigen που όρισε τη ζωή ως μια δυναμική κατάσταση της ύλης που είναι οργανωμένη με πληροφορία. Με βάση τον ορισμό αυτόν, αντικείμενο της Βιοχημείας είναι το μέρος εκείνο της ύλης του φυσικού κόσμου που το χαρακτηρίζουν δύο ιδιότητες: (α) Η οργάνωση, που σημαίνει ότι το ζωντανό σύστημα πρέπει να έχει μια συγκεκριμένη φυσική και λειτουργική συγκρότηση η οποία είναι επαναλήψιμη και όχι τυχαία. Αυτό οφείλεται ακριβώς στην ύπαρξη της πληροφορίας που καθορίζει το είδος της συγκρότησης. (β) Η δυναμική κατάσταση που σημαίνει ότι οι διεργασίες που γίνονται μέσα στη συγκροτημένη αυτή ύλη δεν βρίσκονται σε ισορροπία αλλά τείνουν μόνο προς το σημείο ισορροπίας. Συστήματα που έχουν έλθει σε ισορροπία δεν είναι ζωντανά (ένα ψόφιο ζώο, ένα κομμένο λουλούδι). (από την εισαγωγή του βιβλίου)